برابری مدنی و تکوین پویش ملت سازی در ایران

هنر هم پذیری و به هم پیوستن همان گونه که توکویل نیز تصریح می کند، اساس بنای تمدن را تشکیل می دهد و تمدن جدید نیز بر مبنای همبستگی و پیوستگی انسانها در قالب دولت ملی یا «ملت ـ دولت» بنا شده است. بر این مبنا، توسعه در معنای مدرنیستی آن یکسان ساز است و نظریة یک ملت ـ یک دولت یا دولت ملی به این معنا اشاره دارد که هر دولتی باید نمایان گر و یا برخاسته ملتی یکپارچه باشد. در عین حال در بسیاری از کشورهای پیرامونی همانند ایران که در آنها توسعه امری خود آگاه است و فرصت کمی برای آن وجود دارد، شاهد نوعی ناهم فازی و ناهم زمانی میان دو مقولة ملت سازی و دولت سازی هستیم به این معنا که شکل گیری دولت، برفرآیند ملت سازی تقدم پیدا کرده و پیش از آنکه ملتی شکل گرفته باشد، سیستمی دولتی به سیره ای عمدتاً برون زا در این جوامع استقرار یافته است.(1) نتیجه این تأخر زمانی چنانکه باری بوزان نیز به آن اشاره دارد، تشکیل دولت ـ ملت به جای ملت ـ دولت است.